مرور صفحه نخست روزنامه‌های اقتصادی کشور ـ ۱4 مرداد ۱۳۹۸

روزنامه در تلویزیون

رانت خوراک در لباس جدید

روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت: انتشار آخرین صورت‌های مالی شرکت‌های پتروشیمی که متعلق به سه ماه ابتدای سال جاری است، از رشد فراتر از انتظارات سودآوری این صنعت خبر داد.در کنار اثر مثبت افزایش نرخ نیمایی بر فروش شرکت‌های پتروشیمی کاهش قیمت خرید گاز در بخش هزینه‌ها کاملا محسوس بود. بررسی فرمول قیمت‌گذاری خوراک پتروشیمی‌ها از حقیقت بازگشت رانت به نرخ خوراک واحدهای پتروشیمی این‌ بار در لباس جدیدی پرده برمی‌دارد. خوراک واحدهای پتروشیمی که بعضا تا ۱۲ سنت نیز قیمت‌گذاری شده بود، در صورت‌های مالی بهار این شرکت‌ها با قیمت حدود ۷ سنت منعکس شد. با توجه به شکل فرمول خوراک که از میانگین قیمت‌های خارجی و داخلی تشکیل شده، کاهش شدید نرخ خوراک به دو دلیل رخ داده است. اول اینکه افت شدید قیمت‌ گاز در بازارهای جهانی عاملی برای اثرگذاری بر نرخ خوراک واحدهایپتروشیمی شده و از آنجا که این اتفاق تحت تاثیر رفتار طبیعی بازار بوده، جای ایراد ندارد. هرچند افت قیمت گاز در بازارهای جهانی در کاهش نرخ خوراک پتروشیمی اثر ویژ‌ه‌ای داشته است با این حال بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد که در کنار عامل خارجی کاهش نرخخوراک تحت تاثیر ثبات نسبی در قیمت‎‌های داخلی مصارف گاز و در عین حال جهش نرخ ارز نیز رخ داده است. این موضوع خود به تنهایی گویای آن است مادامی که قیمت‌های سوخت واقعی نشود و دادن رانت از سرمنشأ قطع نشود، با وجود همه تلاش‌ها هر بار رانت در لباس جدیدی ظاهر می‌شود.

در بخش دیگری از گزارش دنیای اقتصاد آمده: مادامی که رانت سوخت به‌طور جدی و از سر منشأ قطع و قیمت‌ انرژی واقعی نشود، نمی‌توان انتظار رانت‌زدایی از صنایع را داشت. بر اساس آخرین گزارش آژانس بین‎‌المللی انرژی از یارانهپرداختی به سوخت‌های فسیلی، ایران در سال ۲۰۱۸ با ۶۹ میلیارد دلار رتبه اول را کسب کرده است. بررسی جز به جز این آمار نشان می‌دهد که نفت و گاز حدود ۷۵ درصد از کل یارانه انرژی پرداختی ایران را به خود اختصاص داده‌اند و در این دو بخش ایران بیشترین یارانه را پرداخت می‌کند. در نفت یارانه به شکل یارانه بنزین و گازوئیل پرداخت می‌شود و در گاز غالبا به شکل یارانه سوخت در واحدهای صنعتی و خانگی پرداخت می‌شود. نتیجه چنین سیاستی در بخش خانگی به رشد بی‌رویه مصرف این سوخت منجر و در بخش صنعتی نیز به شکل‌گیری صنعتی بی‌کفایت منتهی شده است.

قیمت‌های پایین گاز در بازارهای جهانی

روزنامه تعادل هم در گزارشی نوشت: بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتی جهان تحت تاثیر بازار نوظهور و نگرانی‌های محیط زیستی، سرمایه‌گذاری‌هایشان را پیوسته به جانب گاز طبیعی تغییر داده‌اند، اما اکنون با افت قیمت‌ها، ضربه خورده‌اند.تولیدکنندگان انرژی بزرگ شامل اکسون موبیل، رویال داچ شل، شورون، توتال و BP شاهد افت شدید قیمت‌هایی بودند که در سه ماهه گذشته برای گاز دریافت کرده‌اند. علاوه بر افت حاشیه سود پالایش، ارزان شدن قیمت گاز باعث شد سود سه ماهه دوم این شرکت‌ها کمتر شود.همزمان با رکوردشکنی تولید گاز در آپالاچیا و تگزاس غربی، قیمت گاز در لوییزیانا به پایین‌ترین سطح فصلی در دو دهه گذشته سقوط کرد. قیمت گاز طبیعی مایع برای تحویل فوری در اروپا و آسیا نیز به دلیل موج پایانه‌های صادراتی جدید که محموله‌های جدید را وارد بازار می‌کنند، ریزش پیدا کرده است.گاز که سوخت کوره‌ها و نیروگاه‌های برق را تشکیل داده و همچنین یک ماده خام برای تولیدکنندگان مواد شیمیایی است، بهترین چشم‌انداز رشد بلندمدت را در میان سوخت‌های فسیلی دارد به خصوص به شکل LNG که توسط کشتی‌ها حمل می‌شود.شرکت شل در صنعتی که به مدت چندین دهه به تجارت LNG مشغول بوده، پیشرو است و شرکت BP در سال‌های اخیر تولید گاز را افزایش داده است. در این بین، شرکت‌های اکسون و شورون ده‌ها میلیارد دلار روی شماری پروژه‌های عظیم LNG در سرتاسر جهان هزینه کرده‌اند

در بخش دیگری از این گزارش آمده: عرضه گاز به خصوص در منطقه شیل پرمیان باسین هیچ نشانی از کاهش ندارد. قیمت‌های گاز محلی به دلیل عدم وجود ظرفیت خط لوله برای انتقال گاز، منفی شده‌اند و بسیاری از تولیدکنندگان چاره‌ای جز سوزاندن گاز اضافی ندارند.شورون که در منطقه پرمیان هیچ گازی نمی‌سوزاند قصد دارد تا پایان سال ۲۵ درصد از گاز تولید شده در این میدان را به سایر بازارهایی که قیمت‌های بالاتری دارند صادر کند. این شرکت می‌خواهد تا پایان سال ۲۰۲۰ که خطوط لوله جدید گشوده می‌شود، این میزان را به ۶۰ درصد افزایش دهد.اشباع عرضه گاز به ژاپن هم رسیده است و قیمت‌ها برای تحویل فوری در این کشور در شش ماه گذشته کاهش پیدا کرده است.