نفت در سالی که گذشت

قسمت اول

فروردین: نفت، سیل و بحران بی‌اعتمادی

بیاییم مهمترین رویدادهای نفتی سالی را که گذشت با هم مرور کنیم.

سالی که با بحران سیل آغاز شد و با بحران کرونا به پایان رسید و در میانه این دو بحران هم بحران بزرگ دیگری رخ نمایی کرد: افزایش قیمت بنزین و اعتراضات دامنه دار حاصل از آن.

نفت در همان بحران ابتدای سال هم درگیر بود. سیل که از گلستان آغاز شد و لرستان و فارس و استانهای همجوار را هم در بر گرفت، در نیمه فروردین به خوزستان رسید و چاههای نفت را تهدید کرد. یادم هست آن زمان، تحریمها اثرش را بر صادرات نفت ایران گذاشته بود؛ که اگر اینطور نبود، کاهش تولید نفت ایران در خوزستان میتوانست شوکی بر بازار نفت ایجاد کند.

و باز هم یادم هست که آن روزها در خوزستان شایعه شده بود که نفتی ها آب را به روی هورالعظیم بسته‌اند و به خاطر همین، آب به خانه‌های مردم رفته است. نیمه فروردین ماه بیژن زنگنه به خوزستان رفت تا اوضاع را بررسی کند. در جلسه‌ای که همان شبِ رسیدن زنگنه به اهواز در سالن کنفرانس مناطق نفت خیز جنوب برگزار شد  مدیران نفتی جنوب، گزارشی از وضعیت سیل در خوزستان دادند و تلاش کردند به سوالی که زنگنه چند بار آن را تکرار کرد جواب دهند. سوال زنگنه این بود: چرا شایعه شده نفتی ها باعث شده‌اند آب به خانه های مردم برود؟ زنگنه برای پاسخ به آن پرسش به خوزستان رفته بود

ابهامات به هورالعظیم مربوط بود. برخی از مردم تصور می کردند که همانند دوره‌ای که هورالعظیم خشک شد تا تاسیسات نفتی میدان آزادگان، روی خشکی – و نه روی آب – ایجاد شود، هنوز هم نفت تمایل به حفظ تاسیسات نفتی در خشکی دارد. اما یادم هست که مدیران نفتی حاضر در جلسه، با حرف و عکس و فیلم، به زنگنه اطمینان دادند که آب در هورالعظیم جاریست و نفتی ها مانع از جریان آب نشده‌اند.

خلاصه در نتیجه مشخص شد که در خوزستان نفت، نه تنها عامل تشدید سیل نیست، بلکه یکی از اهرم های کمک به استانداری و سازمانها و نهادهای دولتی در استان برای کاهش خسارات سیل در خوزستان است؛ بطوریکه همه دولتی ها هم در خوزستان، چشم به کمک نفتی‌ها دارند. آنهایی که آن روزها در خوزستان بودند، حتما حرف مرا تایید میکنند.

اما مهمتر از همه اینها می‌دانید چیست؟ این که آن بی اعتمادی اول سال نه تنها کمتر نشد، بلکه با رویدادهای ماههای بعد، بیشتر و بیشتر هم شد تا افزایش شکاف مردم و مسوولان، تمام تلاشهای بدنه دولت و وزارتخانه ها و سازمانها را هم که افرادی همچون من و شما هستند، تحت الشعاع قرار دهد. آیا این شکاف بی اعتمادی، در سال جدید کمتر می شود؟ نمی دانم… اما ترجیح می دهم امیدوار باشم…