تلویزیون نفت

گفت‌و‌گو با دکتر جمشید پژویان، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی

پول هدفمندی کجا رفت؟

خبرنگار: در ادامه صحبت‌هایم حتماً دوباره از شما سوال خواهم کرد. طبق آماری که اعلام شد تا آذرماه سال گذشته [سال 97] رقمی در حدود 320 هزار میلیارد تومان به عنوان یارانه نقدی پرداخت شده است. عددی که به گفته خودِ مسئولان اصلاً معلوم نشد چه شد؟ کجا رفت؟ برای چه چیزی پرداخت شد؟ من یک فلش‌بک به عقب بزنم. از سال 89 که فاز اول هدفمندی یارانه‌ها اجرا شد یک سال بعد [از آن] بود که آقای فرشاد مومنی- یکی از اقتصاددانان- گفتند بیکاری صنعتی افزایش پیدا کرده است. یعنی کارخانجات به واسطه افزایش قیمت‌های حامل انرژی نمی‌توانند مزد کارگر را پرداخت کنند و به واسطه هزینه‌های دیگری که دارند مجبورند تعدیل نیرو کنند. قرار بود که از محل هدفمندی یارانه‌ها سالانه 20 درصد به بخش تولید اختصاص پیدا کند که این عدد 20 به 2 درصد هم نرسید که همان هم پرداخت نکردند و ما یک روندی در تولید و اقتصاد کشور دیدیدم که الان تولید کشور به رکود رفته و رفاه اقتصادی هم- همان رفاه اقتصادی نسبی که بود- دیگر وجود ندارد. لطفاً در این مورد صحبت کنید. اصرار دارم این را از شما بپرسم این هدفمندی که در حال حاضر اجرا می‌شود چیزی است که مدنظر شما بود؟

دلیل‌تراشی نکنیم

اول از همه من نمی‌دانم جناب آقای فرشاد مومنی این مطالب را از کجا درمی‌آورد، از جیبش درمی‌آورد یا از نظریه‌های اقتصادی احیاناً طرح می‌کند. گاهی اتفاقاتی که می‌افتد دلایل دیگری دارد و ما یک دلایلی برایش می‌تراشیم؛ مانند زمانی که می‌خواستند هدفمندی یارانه‌ها صورت بگیرد، بسیاری از موسسات و افراد اقتصاددان صبحت تورم‌های 60، 70 درصدی می‌کردند، ولی وقتی در همان سال‌های اولیه اجرا شد، از 14 درصد تجاوز نکرده بود، طبق بررسی مکتوب و علمی‌ای که وجود داشت. اما درباره اجرایش اگر به خوبی اجرا می‌شد ما قطعاً شاهد شکوفاشدن بخش تولید می‌شدیم.

خبرنگار: یعنی اگر چطور اجرا می‌شد؟

اول این را بگویم که این اصلاح قیمت‌های نسبی بعد از یکی، 2 سال تقریباً متوقف شد. وگرنه الان بنزین نباید هزار تومان باشد، وقتی همسایه ما 10 هزار تومان و دیگری 12 هزار تومان این را لیتری به فروش می‌رساند و بنزین به بیرون قاچاق می‌شود و چیزی است که آشکار است که بنزین، گازوئیل و همه اینها را قاچاق می‌‌کنند. در واقع ما به کشورهای همسایه مقدار زیادی یارانه می‌دهیم. به همین دلیل است که ما نتوانستیم به این اصلاحات تداوم دهیم و در بخش تولیدات درست عمل نکردیم.

شمس‌الدین حسینی زورش به هیات دولت نمی‌رسید

به طور مشخص چندین بار در همان زمانی که دولت آقای احمدی‌نژاد بود و آقای شمس‌الدین حسینی هم که به خوبی به نظر من آگاه بود، ولی به نظر من زورش به هیات دولت نمی‌رسید. چون بخشی از هیات دولت؛ مثلاً آقای وزیر صنایع، دوست داشت این یارانه را به صورتی نقدی دریافت کند و ایشان هم مانند جد بزرگوار بنده که می‌آمدند دستش را می‌بوسیدند یک سکه در دست طرف مقابل می‌گذاشت، ایشان هم بگویند صنایع یکی‌یکی صف ببندند و جلو بیایند و دست التماس دراز کنند، ایشان هم یک یارانه در دست‌شان بیندازند و همین‌طور وزرای دیگر….

منبع: اعتماد آنلاین