نفت به روایت سال ۹۸ ( قسمت آخر – اختصاصی )

در نیمه دوم سال به صنعت نفت چه گذشت

آذر؛ حواشی پس از سهمیه‌بندی بنزین

سهمیه‌بندی بنزین بدون مقدمه و اقناع افکار عمومی در آخرین روزهای آبان صورت گرفت اما پس لرزه های آن در آذرماه به اوج رسید که مهمترین آن اعتراضات خیابانی در سراسر کشور بود که البته هیچگاه آمار دقیق و رسمی و تایید شده‌ای درباره میزان خسارات جانی و مالی این حوادث اعلام نشد تا مسیر شایعه‌سازی هموار شود. اما بخشی از حاشیه‌های حاصل از سهمیه‌بندی بنزین در حوزه اجرایی بود.

صف‌های طولانی بنزین پس از سهمیه‌بندی و گرانی بنزین هم تناقض دیگری در روزهای پس از سهمیه‌بندی بود که این پرسش را ایجاد می کرد که اگر مردم معترض گرانی بنزین هستند پس چرا بیشتر بنزین می زنند؟! چند دلیل برای این شلوغی ها ذکر شد. آسیب دیدن برخی جایگاههای عرضه بنزین در اعتراضات مردم، عدم اطمینان مردم به ذخیره سهمیه سوخت آبان ماه هنگام ورود به ماه آذر، بلاتکلیفی ذخیره سوخت برخی خودروهای خاص همچون وانت بارها، افزایش دفعات سوخت گیری توسط برخی خودروهایی که سعی می کنند با کمتر بنزین زدن در هر بار مراجعه به جایگاه، کمتر هزینه کنند و افزایش زمان دریافت سوخت با کارت هوشمند، از جمله دلایل شلوغی جایگاههای عرضه سوخت در روزهای پس از سهمیه‌بندی بنزین بود.

سایه سنگین بنزین، جمعه  ۲۲ آذرماه یازدهمین نمایشگاه تخصصی ساخت تجهیزات صنعت نفت و هفدهمین نمایشگاه تخصصی ساخت تجهیزات صنعت حفاری در اهواز افتتاح شد. نشست اوپک هم در نیمه آذرماه برگزار شد و بیژن زنگنه در وین درخصوص پیوستن شش کشور اروپایی به اینستکس، گفت: تا زمانی که پول نفت در اینستکس جابه‌جا نشود اتفاقی نیفتاده است. او همچنین گفت که شرط مذاکره با آمریکا برداشتن «تمامی تحریم‌های نفتی و بانکی» علیه ایران است.

بهمن؛ آمدن کرونا و شروع ترس جهانی

تاثیرگذاری ویروس کرونا بر بازار نفت، از ابتدای بهمن ماه آغاز شد. در همان روزهای ابتدایی بهمن، شیوع ویروس کرونا در چین موجب کاهش تقاضای نفت توسط این کشور به عنوان یکی از خریداران عمده نفت در جهان شد و قیمت نفت را به کمتر از ۶۰ دلار در هر بشکه رساند. آن زمان تصور کارشناسان این بود که تداوم شیوع کرونا می تواند قیمت نفت را تا مرز پنجاه دلار کاهش دهد اما هنوز کسی پیشبینی نمی کرد کرونا از مرزهای چین خارج شود و قیمت نفت را به رقمی بسیار کمتر از آنچه پیشبینی می شد برساند.

 و در نهایت اسفند؛ جنگ اوپک و اوپک پلاس در سایه کرونا

اسفند ماه گذشته یا مارس ۲۰۲۰، یکی از بدترین ماهها در تاریخ نفت جهان بود. از اوایل اسفند و از همان نخستین روز مارس، شیوع کرونا در جهان و خروج آن از مرزهای چین، قیمت نفت را باز هم کاهش داد بطوریکه قیمت نفت در یک هفته منتهی به ابتدای مارس، بیش از ۱۹ درصد کاهش یافت و نفت برنت به زیر ۵۰ دلار در هر بشکه سقوط کرد. از همان زمان عربستان خواستار کاهش تولید اوپک پلاس در کنار اوپک برای جلوگیری از کاهش هر چه بیشتر قیمت نفت شد.

روز شانزدهم اسفند هشتمین نشست اوپک و اوپک پلاس بدون نتیجه پایان یافت تا قیمت نفت که دو سه روز قبل از برگزاری نشست اوپک و این نشست، به امید توافق اعضا، تا حدی افزایش یافته بود سقوطی تاریخی را تجربه کند.

در این میان ایران هم که به دلیل تحریمها نفت زیادی نمی تواند بفروشد دچار چالش خواهد شد چراکه همان میزان اندک نفت هم باید با دور زدن تحریمها و با قیمتی زیر قیمت بازار جهانی بفروشد، ارزاتر از قبل شده و بدین ترتیب برنامه آرمان گرایانه فروش روزانه یک میلیون بشکه نفت ۵۰ دلاری در بودجه سال ۹۹، همان گونه که پیشبینی می شد غیرعملی خواهد بود. برای کشوری که ثابت شده رشد اقتصادی آن بدون نفت، چندان امیدوارکننده نیست، سالی دشوارتر از پارسال در پیش خواهد بود.