مرور صفحه نخست روزنامه‌های اقتصادی کشور ـ ۱5 مرداد ۱۳۹۸

روزنامه در تلویزیون

امروز سه شنبه ۱۵ مردادماه

نفت؛ بلا یا طلا

روزنامه اعتماد در یادداشتی نوشت: نفت چيست؟ بلا است يا طلا؟ اين سوالي است كه تقريبا از زمان فوران نفت در مسجد سليمان همچنان بي‌پاسخ مانده است؛ قريب به 110 سال. در اين سال‌ها اتفاقات زيادي به واسطه نفت در كشور رخ داده است. از قراردادهاي مختلف براي به دست گرفتن امتياز نفت شمال و جنوب تا كودتاي مرداد 32. هر چند كه بسياري معتقدند طرح كودتا براي ترس از به قدرت رسيدن كمونيست‌ها در ايران بود اما نمي‌توان از اين نكته به راحتي عبور كرد كه اگر تمام زير و بم صنعت نفت از استخراج و توليد تا صادرات به دست ايراني‌ها مي‌افتاد، مي‌توانست اثرش را بر كشورهاي دور و كمتر توسعه يافته‌اي همانند اندونزي و سنگاپور تا امريكاي لاتين بگذارد. اين امر سبب مي‌شد كه آنها نيز به دنبال به دست گرفتن اختيارات تام براي استخراج منابع طبيعي‌شان باشند. هر چند امروزه اكثر كشورهاي صادركننده مديريت اين صنعت را بدون اتكاي به خارجي‌ها در دست دارند، اما قطع وابستگي كشورهاي نفتخيز به خارجي‌ها آن هم 70 يا 80 سال پيش‌، موضوع خوشايندي براي كشورهاي توسعه يافته و البته درگير جنگ جهاني دوم نبود. همين امر باعث شد كه نفت نه فقط براي تامين انرژي كه اهرم فشار براي به زانو در آوردن كشورهاي صادركننده باشد. نفت بيشتر از اينكه كالايي براي به گردش درآوردن چرخ توسعه و رشد اقتصادي باشد، ابزاري سياسي است. همين ماهيت سياسي بودنش است كه از آن بلا مي‌سازد. همين كه اگر روزي كم شود يا به كلي تمام شود، كشورهاي وابسته به خود را دچار مشكل مي‌كند. تكليف نفت در ايران مشخص نيست؛ يك زمان بايد از عايدي‌هاي آن كمتر استفاده كرد و زمان ديگري بيشترين عايدي‌اش را به بودجه سرازير مي‌كنيم. همين امر سبب مي‌شود كه اقتصاد و متغيرهاي كلان نسبت به هر تغييري در بازار نفت خواه از تحريم باشد خواه از ساير عوامل، واكنش نشان دهد و دچار شوك شود.طبق آمارها اقتصاد ايران به دليل تك محصولي بودن و وابستگي زياد به نفت، هر زمان كه درآمدهاي نفتي افزايش يابد با انباشت هزينه‌هاي دولت نيز مواجه مي‌شود. با‌ تزريق بيش از حد درآمد ارزي در شرايطي كه الزامات توسعه‌اي و زيرساخت‌هاي مناسب براي فعاليت‌هاي توليدي فراهم نباشد و از سويي نيز نااطميناني و ابهام در آينده فضاي كشور بي‌ثبات وجود داشته باشد، نمي‌توان فضاي مناسبي را براي ارزهاي ترزيق شده ايجاد كرد و ممكن است پايه پولي، حجم پول و در نهايت تورم افزايش يابد. پس بلا يا طلا بودن نفت به نوع سياستگذاري‌ها، زيرساخت‌هاي يك كشور و نگاه سياستمداران به اين كالا باز مي‌گردد.

متهم آمریکایی تلاطم قیمت نفت

روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت : کاهش قیمت نفت و دخالت ترامپ در به‌دست آوردن این هدف، موضوعی است که با پافشاری او بر انتشار توییت‌های جنجالی بر فعالان بازار نفت مشخص شده بود. رئیس‌جمهوی آمریکا که برای حفظ جایگاه سیاسی خود به دنبال نفت ارزان بوده و هست، هر ازگاهی دست به توییتر شده و از لزوم کاهش تولید اوپک می‌گوید. این توییت‌ها اما تنها به اوپک و عربستان برای کاهش تولیدات محدود نمانده و حالا با فشار بر کل اقتصاد جهان به واسطه تشدید جنگ تجاری با چین، بازار نفت را بیش از پیش تحت‌تاثیر منفی قرار داده است.بازتاب فشار بر رشد جهانی اقتصاد در بازار نفت به شکل فشار بر قیمت‌ها دیده می‌شود. روز گذشته تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶ به وقت تهران)، هر بشکه نفت خام برنت ۷۳ سنت کاهش قیمت داشت و به ۱۶/ ۶۱ دلار بر بشکه رسید. شاخص نفت خام آمریکا نیز افتی ۶۰ سنتی داشت و روی ۰۶/ ۵۵ دلار بر بشکه ایستاد. افت قیمت هر دو شاخص جهانی نفت در روز گذشته یک علت اصلی داشت و آن افزایش نگرانی از کند شدن رشد جهانی اقتصاد به واسطه تشدید جنگ تجاری آمریکا و چین بود.

در جای دیگری از این گزارش آمده: در شرایطی که صنعت پتروشیمی به عنوان یکی از موتورهای محرک رشد تقاضای نفت در سال‌های پیش‌رو شناسایی شده بود؛ نشانه‌های خوبی از خود بروز نمی‌دهد.شرکتپتروشیمی BASF آلمان به عنوان یکی از غول‌های این صنعت در دنیا، ماه گذشته در رابطه با سود این شرکت هشدار داد. همزمان شرکت رویال‌داچ‌شل نیز از یک رکود هماهنگ در پتروشیمی‌ها گفت که منجر به یک تخریب گسترده در زنجیره تامین این شرکت‌‌ها خواهد شد. به این ترتیب می‌توان مشاهده کرد توییت‌های ترامپ و اقدامات یکجانبه او در رابطه با کشورهای دیگر، تا چه میزان اقتصاد و در پی آن تقاضای جهانی نفت را تهدید می‌کند.