مرور صفحه نخست روزنامه‌های اقتصادی کشور

آیا ژاپن تحریم نفتی ایران را نادیده می گیرد؟

سفر بالاترین مقام رسمی ژاپن به ایران پس از چهار دهه

سفر نخست وزیر ژاپن به ایران که نخستین سفر بالاترین مقام رسمی ژاپن به ایران پس از چهار دهه محسوب می‌شود امروز پنجشنبه 23خرداد به عکس و تیتر اصلی اغلب روزنامه‌های ایران تبدیل شد. در این میان برخی علاوه‌بر سخنان شینزوآبه و حسن روحانی، زوایای مختلف این سفر را تحلیل کرده‌اند و برخی از آنها به نقش نفت در این سفر پرداخته‌اند. روزنامه مردم‌سالاری در گزارشی در این زمینه نوشت: ایران و ژاپن ۹۰ سال است که روابط دیپلماتیک با هم دارند. در این دوره ۹۰ ساله، همواره رابطه دو کشور حسنه بوده است. ژاپن حتی در اوج جنگ تحمیلی و علی‌رغم ناخشنودی آمریکا، واردات نفت خود از ایران را قطع نکرد. در سال ۱۹۸۴ شینتارو آبه، پدر شینزو، وزیر امور خارجه وقت ژاپن، به تهران آمد تا در میانه جنگ، بین ایران و عراق وساطت کند. شینزو آبه نیز که در آن زمان ۲۸ سال بیشتر سن نداشت در آن سفر، پدرش را همراهی کرد. با این حال، در آن سفر، آن‌ها دست‌خالی تهران را به مقصد توکیو ترک کردند. ژاپن حتی در سال ۱۳۳۲ شمسی که دولت انگلیس به خاطر ملی‌سازی نفت، دولت مصدق را تحریم کرده بود، این تحریم را نادیده گرفت و به‌طور مستقیم از دولت ایران نفت خریداری کرد. پیش از آن، ژاپن از شرکت‌های بزرگ بین‌المللی نفت می‌خرید و این خرید برای ژاپنی‌ها، گران تمام می شد. این نخستین خرید نفت ژاپن از کشورهای تولیدکننده نفت، به‌طور مستقیم بود. در آن زمان، خرید نفت از دولت مصدق، مورد استقبال مردم ژاپن در دوران بازسازی پس از جنگ جهانی دوم قرار گرفت.

مردم سالاری آنلاین در ادامه این پرسش را مطرح کرده که «آیا این‌بار قرار است ژاپنی‌ها تحریم‌های آمریکا را نادیده بگیرند؟» و جواب داده: بعید به نظر می‌رسد! ژاپن تاکنون تحریم‌های آمریکا را رعایت کرده و هیچ نشانه‌ای مبنی بر این‌که پالایشگاه‌های ژاپنی قصد واردات نفت ایران را داشته باشند، دیده نمی‌شود. روز گذشته یک مقام رسمی دولت ژاپن در پاسخ به سوال خبرنگار مردم سالاری آنلاین، که آیا دولت ژاپن به‌منظور بهره‌مندی ایران از منافع برجام، قصد دارد با نادیده گرفتن تحریم‌های آمریکا، به واردات نفت از ایران ادامه دهد، گفت: «تصمیم‌گیری در مورد واردات نفت ایران برعهده شرکت‌های ژاپنی است و از آنجا که این شرکت‌ها خصوصی هستند، دولت ژاپن تصمیم‌گیر در این حوزه نیست و این شرکت‌های ژاپنی هستند که در این مورد تصمیم‌گیری و اقدام می‌کنند». این بدان معناست که دولت ژاپن فعلا قصدی برای واردات نفت از ایران ندارد.

این گزارش می‌افزاید: ژاپن به‌شدت به واردات نفت از خاورمیانه متکی است. این کشور ۸۸ درصد نفت موردنیاز خود را از خارومیانه وارد می‌کند. در سال گذشته، سهم ایران از صادرات نفت به ژاپن تنها ۴درصد بوده و پس از تحریم‌ها نیز ژاپن، واردات نفت خود از امارات، کویت و عربستان را افزایش داده است. گرچه ژاپن از تحریم‌هایی که آمریکا علیه ایران وضع کرده، متضرر می‌شود، ولی از گفته‌های مقامات ژاپنی چنین برمی‌آید که آن‌ها در مقطع فعلی چندان به فکر واردات نفت از ایران نیستند. ژاپنی‌ها به دنبال آن‌اند که اطمینان حاصل کنند که جریان واردات انرژی‌شان از خاورمیانه، همچون گذشته ادامه خواهد یافت.

می‌خواهند تقصیرها را گردن زنگنه بیندازند

آفتاب یزد تیتر اول خود را به گفت‌وگو با پدیدار، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران اختصاص داده: «می‌خواهند تقصیرها را گردن زنگنه بیندازند». او به بخشی از انتقاداتی که این روزها از سوی مخالفان زنگنه مطرح شده پاسخ داده است. به گفته وی «این که یک مدیر را مقصر بدانیم و انتحاری عمل کنیم و با انتقاد تمام مشکلات را به گردن او بیندازیم هنر نیست. منتقدان که خودشان راهکار می‌دادند چرا عقب نشینی کرده و مجموعه عوامل بین الملل را بر سر یک نفر می‌کوبند؟» 

او گریزی هم به قراردادهای جدید نفتی زده و گفته : «ما با بیش از 20 شرکت معتبر نفتی تفاهمنامه منعقد کردیم که چهار مورد آن به مرحله قرارداد رسید. متاسفانه این قراردادها در تلاطمات سیاسی و تحریم‌ها قربانی شد از جمله توتال فرانسه که به‌خاطر تحریم‌ها کناره‌گیری کرد… اگر کارشکنی‌های داخلی انجام نمی‌شد ما با سایر شرکت‌های اروپایی، آمریکای‌جنوبی و … وارد مذاکره می‌شدیم و صنعت نفت در شرایطی که امروز بر آن رفته، نبود و از دومین تولیدکننده اوپک به رده پنج تا شش آن نمی‌رسیدیم. ما به‌خاطر تحریم‌هایی که به صنعتمان وارد شد ضربه دیدیم و این مساله تقصیر وزیر نفت نیست. با استیضاحش نیز به جایی نمی‌رسیم.